GR 
EN 
Ένας θεσμός, που δεν έχει ακόμη εισαχθεί στην Ελληνική νομοθεσία, ωστόσο έχει αρχίσει να κάνει δειλά την εμφάνισή του μέσω πρόσφατων δικαστικών αποφάσεων είναι η συνεπιμέλεια των ανήλικων τέκνων διαζευγμένων γονέων και συνακόλουθα η εναλλασσόμενη κατοικία. Ποια είναι τα δικαιώματα των τέκνων και των γονέων τους αυτήν την περίπτωση; Γιατί σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις η επιμέλεια των ανήλικων τέκνων ανατίθεται από τα Δικαστήρια στη μητέρα και με ποιο τρόπο δύναται να εξασφαλιστεί η ισότητα και των δυο γονέων, ως προς το χρόνο, που μοιράζονται με τα παιδιά τους;
Η ελληνική νομοθεσία, στο άρθρο 1513 του Αστικού Κώδικα ορίζει ότι «Στις περιπτώσεις διαζυγίου ή ακύρωσης του γάμου, και εφόσον ζουν και οι δύο γονείς, η άσκηση της γονικής μέριμνας ρυθμίζεται από το Δικαστήριο. Η άσκηση της γονικής μέριμνας μπορεί να ανατεθεί στον έναν από τους γονείς ή, αν αυτοί συμφωνούν ορίζοντας συγχρόνως τον τόπο διαμονής του τέκνου, στους δύο από κοινού. Το Δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει διαφορετικά, ιδίως να κατανείμει την άσκηση της γονικής μέριμνας μεταξύ των γονέων ή να την αναθέσει σε τρίτον.
Παρά τις επιφυλάξεις, που έχουν διατυπωθεί από την ελληνική θεωρία, ως προς τη σκοπιμότητα αυτής της ρύθμισης, με το σκεπτικό ότι η παράλληλη ύπαρξη δύο κέντρων ζωής θα μπορούσε να δημιουργήσει στο τέκνο έλλειψη σταθερότητας και ανασφάλειας, οι περισσότερες χώρες του κόσμου προβλέπουν τη συνεπιμέλεια ή κοινή επιμέλεια των γονέων. Σε τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες, μάλιστα, (Γαλλία, Βέλγιο, Σουηδία και Δανία) καθίσταται υποχρεωτική.
Την αρχή της εναλλασσόμενης κατοικίας (shared residence) και μετά τη διάσταση, εισηγείται και το Συμβούλιο της Ευρώπης με το υπ’ αρ. 2079/2.10.2015 ψήφισμά του, με το οποίο προσκαλεί τα κράτη μέλη να την εισαγάγουν στη νομοθεσία τους. Στην Ελλάδα έχουν ιδρυθεί το Ελληνικό Συμβούλιο Κοινής Ανατροφής και ο Σύλλογος «Συνεπιμέλεια», με στόχο την εισαγωγή της κοινής επιμέλειας των δύο γονέων και την επιστημονική υποστήριξη αυτής της πρακτικής.
Πώς λειτουργεί ακριβώς η ρύθμιση της συνεπιμέλειας:
Η ανατροφή του παιδιού αποτελεί προϊόν συναπόφασης και από τους δύο γονείς. Το παιδί συναναστρέφεται εξίσου και με τους δύο γονείς του και περνά ισότιμο χρόνο μαζί τους, τόσο στη διάρκεια της ημέρας όσο και στη διάρκεια του μήνα. Στην πράξη, το παιδί έχει δύο λειτουργικά σπίτια, την πατρική και τη μητρική κατοικία, στις οποίες θα πρέπει να έχει το δικό του χώρο.
Οφέλη της συνεπιμέλειας:
Συμφέρον του ανηλίκου:
Το συμφέρον του ανήλικου, το οποίο αποτελεί τον απώτατο σκοπό κάθε ρύθμισης, που προβλέπει ο νομοθέτης και διατάσσει ή επικυρώνει ο δικαστής, επιβάλλει, στην κρίσιμη και ευαίσθητη ηλικία που βρίσκεται, να συμβιώνει και με τους δύο γονείς του, ώστε, με αυτόν τον τρόπο, να προκαλείται η μικρότερη δυνατή διατάραξη του τρόπου ζωής του.
Η εναλλασσόμενη άσκηση της επιμέλειας εξασφαλίζει τη συμμετοχή και των δύο γονέων στην ανατροφή του παιδιού και ενισχύει τους δεσμούς του ανηλίκου με αμφότερους τους γονείς του. Πρόσφατες ιατρικές και ψυχολογικές έρευνες έχουν δείξει ότι η από κοινού, κατά ισομερή τρόπο, εναλλασσόμενη ανατροφή του παιδιού, όχι μόνο δεν έχει καμία αρνητική συνέπεια, αλλά αντιθέτως, η ύπαρξη διπλής κατοικίας θεωρείται ευεργετική και απαραίτητη για την προστασία της ισόρροπης ανάπτυξης του παιδιού. Τα παιδιά που ζουν εναλλάξ και με τους δύο γονείς, με ίση κατανομή του χρόνου, ανέφεραν υψηλότερα επίπεδα ικανοποίησης από τη ζωή τους από εκείνα, που υπάγονται σε άλλη ρύθμιση για χωρισμένες οικογένειες.
Ομαλοποίηση των σχέσεων των γονέων:
Με την εφαρμογή της συνεπιμέλειας, περιορίζονται οι αναπόφευκτα δυσμενείς επιπτώσεις, που προκαλεί το διαζύγιο στην ψυχολογία και την εν γένει προσωπικότητα του παιδιού. Επίσης, με την κοινή προσπάθεια και συνεννόηση μεταξύ των γονέων, για τον κοινό στόχο, το συμφέρον του παιδιού, αποκαθίσταται το απαραίτητο κλίμα γαλήνης, ηρεμίας, σταθερότητας και ασφάλειας, που είναι αναγκαίο για την απρόσκοπτη εξέλιξη της συνολικής διαδικασίας ολοκληρώσεως της προσωπικότητας του ανηλίκου.
Αλλά και πρακτικά, μειώνεται η αντιδικία μεταξύ των γονέων και τυχόν καταχρηστικές συμπεριφορές, καθώς, πλέον, κανείς δεν αισθάνεται να έχει περισσότερη ή λιγότερη εξουσία από τον άλλο, ως προς την ανατροφή του παιδιού. Οι γονείς, κατ’ αυτόν τον τρόπο, αποξενωμένοι από έριδες τέτοιου χαρακτήρα, αφοσιώνονται στην ανατροφή των παιδιών.
Συμπερασματικά:
Με τη ρύθμιση της συνεπιμέλειας του ανηλίκου, ενθαρρύνεται έτσι η ισόρροπη επαφή του τέκνου και με τους δύο γονείς. Με τα σύγχρονα κοινωνικά δεδομένα και αλλαγές, οι γονείς έχουν επιφορτισθεί με επιπλέον σύνθετους ρόλους: η γυναίκα, λόγω της επαγγελματικής της απασχόλησης, αντιμετωπίζει δυσκολία να φροντίσει μόνη της τα τέκνα, ενώ η σχέση των πατέρων με τα τέκνα τους δεν είναι η ίδια με αυτή, που επικρατούσε παλαιότερα. Επιπλέον αποτελεί πραγματικότητα ότι δύο σαββατοκύριακα εναλλάξ το μήνα, δεν επιτρέπουν στο γονέα, που δε διαμένει με το τέκνο να ασκήσει πραγματική επιρροή στην ανατροφή του, ενώ παράλληλα, αυτό, που μένει, τις περισσότερες φορές, είναι ένα ανεκπλήρωτο συναίσθημα και στις δύο πλευρές, από την προσπάθεια να γεμίσει ο χρόνος με περισσότερες κοινές στιγμές, η οποία συνήθως δεν ολοκληρώνεται, όταν λήγει ο χρόνος επικοινωνίας.
Η λύση ενός γάμου δε θα πρέπει να συνεπάγεται και τη διάλυση μίας οικογένειας, όταν υπάρχουν τέκνα. Οι διαζευγμένοι γονείς, είναι κυρίαρχα γονείς και ο χωρισμός τους, ανεξαρτήτως υπαιτιότητας, δε θα πρέπει να στερεί από κανένα τη δυνατότητα άσκησης της επιμέλειας. Και οι δύο γονείς είναι, κατά τεκμήριο, ικανοί στο γονεϊκό ρόλο, με συνέπεια, η συνεπιμέλεια να αποτελεί την ενδεδειγμένη λύση για την ανατροφή του του τέκνου, το οποίο χρειάζεται και τους δύο και όχι μόνο τον καλύτερο από αυτούς.